فهرست عناوین
برنزه کردن پوست یک روش برای تیر تر کردن پوست به صورت موقت است. بااستفاده از محصولات برنزهکننده (مانند کرمها یا اسپریهای برنزهکننده) یا تابش نور مصنوعی (سولاریوم) انجام شود.
روشهای برنزه کردن پوست
روشهای برنزه کردن پوست .برای برنزه کردن پوست بدون استفاده از نور آفتاب از روشهای مختلفی استفاده میشود،
که هر یک از این روشها محاسن و معایبی دارند ، روشهای برنزه کردن پوست :
۱- استفاده از ماده رنگی دی هیدرو کسی استون.
۲- استفاده از رنگهای برنزه کننده
۳- استفاده از مواد تسریع کننده اثرات برنزه کنندهها
۴- سولاریوم، تزریق پپتیدهای ملانوتروپیک سنتتیک
در ذیل به توضیحهر یک پرداخته میشود :
۱) دی هیدرو کسی استون (Dihydroxyacetone) :
تنها ماده تأیید شده توسط FDA جهت برنزه کردن پوست میباشد.این ماده یک قند سه کربنی است که موجب واکنش شیمیایی ،با اسید آمینههای طبقه شاخی پوست شده و موجب تیرگی این ناحیهخواهد شد. با غلظتهای ۲٫۵ تا ۱۰ درصد استفاده میشود،که غلظتهای پایینتر برای نوبتهای اولیه استفاده، مناسبتر میباشد.معمولاً شروع اثر دارو بعد از حدود یک ساعت از مالیدن دارو مشاهده شده ،و طی ۸ تا ۲۴ ساعت به حداکثر فعالیت خود میرسد و مدت دوام اثر این ماده بعداز 5 تا 7 روز از بین میرود.
برای باقی ماندن اثر تیرگی بایستی هر یک تا چهار روز مالیدن دارو تکرار شود. برای افراد با پوست خشک از ترکیبات همراه با مرطوب کننده و افراد با پوست چرب از ترکیبات با پایه الکلی استفاده میشود. علاوه بر اثرات تیرگی روی پوست، این ماده موجب مختصر ناصافی بر روی سطح پوست میشود،که با غلظتهای پایینتر کمتر بوده و در صورت ابراز ناراحتی فرد مصرف کننده، از ترکیبات اسیدهای میوه AHA برای کاهش این مشکل استفاده خواهد شد.
این ماده ندرتاً موجب حساسیت تماسی پوست میشود.ظرف ساعات اولیه مصرف، این ماده میتواند بهطور نسبی محافظت از آفتاب ،و اشعه ماوراء بنفش نماید ولی به هیچ وجه جایگزین مناسبی برای ضد آفتاب نمیباشد.
۲) استفاده از رنگهای برنزه کننده (Dyes) :
روغن هویج و کافئین شایعترین مواد بکار رفته در کرمهای برنز کننده هستند ولی به خاطر ایجاد رنگ نامناسب بر روی پوست، مقبولیت مناسبی ندارند.
۳) استفاده از مواد تسریع کننده اثرات برنزه کنندهها :
ترکیبات پسورآلن و تیرزین از جمله این مواد هستند. ماده پسورآلن بهطور عمده کاربرد درمانی داشته ،و برای تقویت اثرات نوردرمانی، موجب افزایش جذب اشعه ماوراء بنفش شده و موجب تیرگی پوست میشود.
۴) سولاریوم :
برنزه کردن پوست با دستگاههای سولاریوم و لامپهای برنزه کننده انجام میشود. علیرغم اینکه نور ساطع شده از این وسایل،کنترل شده است و طول موج ساطع شده عموماً از نوع UVA میباشد، باز هم نمیتوان از افزایش ریسک سرطانزایی اینها چشم پوشی نمود.
برخی از این وسایل تا پنج برابر ظهر تابستان اشعه ساطع مینمایند. وسایل برنزه کننده فوری نیز بسیار پرخطر میباشند.افسانههای زیادی در مورد سودمندی سولاریوم عنوان شده که همگی رد شدهاند. سولاریوم برای تولید ویتامین D مناسب نبوده ،موجب افزایش مقاومت پوست در برابر آفتاب نمیشود. همچنین نمیتواند موجب کاهش دراز مدت سرطانهای پوست، پستان، پروستات و کولون شود.
۵) تزریق پپتیدهای ملانوتروپیکسنتتیک :
در سالهای اخیر تمایل زیاد به مصرف این دسته از داروهای برنزه کننده شده است که مورد تأیید منابع تخصصی پزشکی نمیباشند.
داروی Melanotan ۲ آنالوگ (α-MSH) Alpha-melanocyte stimulating hormone میباشد که بهصورت زیر جلدی تزریق میشود، و موجب اثرات روی سیستم جنسی و ایمنی و قلبی و عروقی میشود. دارو همچنین موجب افزایش رنگدانه سازی پوست میگردد.
به علت ایجاد عوارض جانبی بالقوه پرخطر دارو، در حال حاضر مصرف دارو منع شده است. عوارض حاد شامل:
قرمزی صورت،کاهش اشتها، تهوع و استفراغ و پریاپیسم (نعوظ طول کشنده) عوارض مزمن شامل: افزایش ریسک ملانوم،پررنگ شدن خالها، تشکیل خالهای جدید و آتیپیک، رابدومیولیز و انسفالوپاتی مغزی.
خطرات برنزه کردن پوست
“برنزه کردن پوست، به ویژه از طریق تابش اشعههای ماورایبنفش (UV) یا استفاده از اتاق سولار و محصولات مرتبط، میتواند به چندین عوارض و خطرات منجر شود، از جمله:
1. آسیب پوست:
تابش UV از آفتاب یا تختهای (سولار) آفتاب میتواند به پوست آسیب برساند و منجر به پیری زودرس، چین و چروک و خطوط ریز شود.
2. سرطان پوست:
تماس طولانی مدت یا افزونه با تابش UV یک عامل خطر مهم برای ابتلا به سرطان پوست، از جمله ملانوما (melanoma) که خطرناکترین نوع سرطان پوست است، میشود.
3. سوختگی آفتابی:
برنزه شدن بدون محافظت مناسب میتواند منجر به سوختگی آفتابی (sun burn) شود که دردناک است و میتواند منجر به پوسته ریزی، قرمزی و آسیبهای دائمی به پوست شود.
4. تغییر ناهمگن رنگ پوست:
برنزه شدن میتواند به توزیع ناهموار ملانین در پوست منجر شود و باعث تشکیل لکههای تیره یا یک دست نشدن رنگ پوست شود.
5. خشکی پوست:
برنزه شدن میتواند پوست را خشک کند و باعث ظاهر خشک و خشک شده آن شود.
6. حساسیت پوستی:
برخی افراد ممکن است بعد از برنزه شدن، حساسیت پوستی بیشتری تجربه کنند و علائمی مانند تحریک، قرمزی، خارش یا درد داشته باشند.
7. آسیب به چشم:
تماس با تابش UV میتواند به چشمها آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماریهایی مانند کاتاراکت و سرطان چشم را افزایش دهد.
8. ضعف سیستم ایمنی:
تماس بیش از حد با تابش UV میتواند سیستم ایمنی را ضعیف کند و بدن را در مقابل مشکلات بهداشتی مختلف کمتوان کند.
9. اعتیاد به برنزه کردن:
برخی از افراد ممکن است به برنزه کردن اعتیادیشوند که میتواند منجر به برنامهریزی بیش از حد و رفتارهای خطرناک در برنزه کردن شود.
برای محافظت از پوست، استفاده از کرمهای ضدآفتاب با SPF بالا، پوشاک و لوازم جانبی محافظتی مانند عینک آفتابی و کلاه، و جلوگیری از تماس بیش از حد با تابش UV،شود. بررسی منظم پوست و شناسایی زودهنگام هرگونه ضایعه مشکوک یا تغییرات در پوست نیز در پیشگیری از سرطان پوست حیاتی است. اگر هر گونه عارضه مذکور از برنزه کردن تجربه میکنید، به متخصص پوست مراجعه کرده و مشورت و ارزیابی کنید.