سرطان پوست ناشی از رشد بی رویه سلول های غیرطبیعی پوست می باشد. زمانی اتفاق می افتد ،که در DNA سلول های پوست یک آسیب غیرقابل ترمیم اتفاق افتاده باشد. این آسیب در اغلب اوقات ناشی از اشعه ماوراء بنفش خورشید است و ممکن است ناشی از مشکلات ژنتیکی هم باشد. دومورد از شایع ترین سرطان های پوست یکی سرطان سلول های قاعده ای BCC و دیگری سرطان سلول های سنگفرشی SCC هستند.
کارسینوم سلول های قاعده ای(Basal Cell Carcinoma) :
BCC شایعترین نوع سرطان پوست است (80 درصد تمام سرطان های پوست) که در ظاهر شبیه یک خال و یا یک زخم باز است که بهبودی پیدا نمیکند.
ممکن است تیره رنگ، صورتی و یا قهوه ای باشد. علت اصلی ایجاد آن قرار گرفتن متناوب در معرض نور آفتاب به مدت طولانی می باشد.
این نوع از سرطان پوست تقریبا هیچوقت به داخل بدن گسترش پیدا نمی کند ولی در محل حضور خودش گسترش می یابد،
و ممکن است باعث آسیب به اعصاب یا عضلات اطراف شود. برخی انواع نادر آن نیز ممکن است باعث مرگ شوند.
هر سال حدود 4 میلیون مورد جدید از BCC در آمریکا بروز می کند که نشان دهنده اهمیت توجه به علائم اولیه آن است.
علت اصلی ایجاد BCC
قرار گرفتن در معرض آفتاب به صورت متناوب و طولانی مدت است بنابراین افرادی که به ضرورت شغلی مدت زیادی در معرض آفتاب هستند،
(مثل کشاورزان، کارگران راه سازی، خلبانان و نظامیان) در خطر بیشتری برای ابتلا به این تومور هستند. این نوع از سرطان پوست بیشتر در نواحی باز بدن ،
که در معرض نور قرار دارد (مثل سر و گردن) مشاهده می شود و همین امر نشان دهنده نقش نور آفتاب در ایجاد آن است.
BCC با احتمال بیشتری در افرادی که پوست روشن دارند بروز می کند و همچنین عوامل ژنتیک هم در بروز بیشتر این تومور نقش دارند
BCC اغلب در افراد مسن مشاهده می شود ولی ممکن است در افراد جوان هم دیده شود
افرادی که قبلا یک بار به این سرطان مبتلا شده اند با احتمال بیشتری به دیگر BCC مبتلا خواهند شد
و می بایست با فواصل منظم توسط متخصص پوست ویزیت شوند.
تشخیص
اگرچه BCC و بسیاری از انواع سرطانهای پوست،پس از تشخیص به روش جراحی به طور کامل درمان می شوند، ولی روشهای متعددی برای پیشگیری از ایجاد آن وجود دارد.چنانچه برای ضایعه ای بر روی پوست شک به تومور BCC وجود داشته باشد، می بایست یک نمونه برداری پوست (بیوپسی) انجام شود، و پس از تایید سرطان از طرف آزمایشگاه، درمان انجام خواهد شد.
روشهای درمان
روش های مختلفی برای درمان BCC وجود دارد که انتخاب نوع آن بستگی به عوامل مختلفی مانند نوع تومور، اندازه، محل، عمق نفوذ تومور و سن بیمار دارد.
رایج ترین روش درمان BCC جراحی است که در اغلب موارد باعث حذف کامل تومور و بدون عود مجدد می شود.
این جراحی معمولابه صورت سرپایی ودرمحل مطب یاکلینیک با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود
ولی گاهی در مواردی که تومور بزرگ است، ممکن است نیاز به جراحی تحت بیهوشی عمومی باشد.
سایر گزینه های درمانی شامل پرتودرمانی، کرایوتراپی، لیزردرمانی و یا برخی داروهای موضعی شیمی درمانی می باشد که با نظر پزشک متخصص انتخاب می شود.
توصیه های مراقبتی مهم جهت کاهش ابتلا به سرطان های پوستی :
- بین ساعات 10 صبح تا 4 عصر همواره در سایه قرار بگیرید.
- نباید آفتاب سوخته شوید.
- از برنزه کردن و استفاده از دستگاههای سولاریوم پرهیز کنید.
- همواره از کلاه های مناسب و عینک آفتابی استفاده کنید.
- همیشه از یک ضدآفتاب مناسب با عدد SPF بیشتر از 30 در طول روز استفاده کنید.
- توجه داشته باشید که ضدآفتاب میبایست به مقدار کافی استفاده شود و هر تیوب ضدآفتاب باید در کمتر از یک ماه تمام شود.
- نوزادان را دور از نور مستقیم آفتاب نگه دارید.
- ضدآفتاب را می توان در شیرخواران 6 ماهه و بیشتر استفاده نمود.
- هر ماه یک بار پوست بدن خود را به صورت کامل بررسی کنید و در صورت وجود هر ضایعه مشکوکی به متخصص پوست مراجعه کنید.
- هر سال یک بار برای بررسی کامل پوستی نزد پزشک متخصص پوست بروید.
