شوره سر و درماتیت سبورییک

شوره سر و درماتیت سبورییک

 شوره(pityriasis simplex capilliti) ریختن سلول های مرده پوست سر است. پوست انسان در خارجی ترین سطح خود به دلیل داشتن کراتین،

مدام در حال بازسازی سلولی است و این بدین معنی است که در تماس مداوم با فضای اطراف سلول های پوست خارجی در لایه بیرونی از بین می روند و نیاز به جایگزینی دارند.

این بازسازی در تمام سطح بدن وجود دارد ولی هنگامی که در پوست سر به دلیلی ،

این روند مرگ سلولی افزایش پیدا کند به شکل ذرات قابل دیدن یا به اصطلاح شوره سر پدید می آید.

بیشتر مردم هیچ گاه در تشخیص شوره سر دچار اشتباه نمی شوند پوسته های سفید و چرب همراه با خارش پوست سر،

و نقاط سفیدی روی موها یا روی قسمت های یقه و شانه لباس ایجاد می کنند ولی همیشه مسأله به این سادگی نیست،

بیماری های مختلفی وجود دارند که می توانند سبب پوسته ریزی فراوان در ناحیه پوست سر شوند،
و نباید با یک شوره ساده اشتباه گرفته شوند. برخی از این موارد عبارتند از : 

ـ پوست خشک که به ویژه در فصل زمستان یک علت بسیار شایع خارش و پوسته ریزی. است.

ـکچلی سر که برخلاف شوره، معمولاً سبب ایجادپوسته هاقرمز و ملتهب و نیز ریزش مومیشود.

ـ درماتیت تماسی که به دلیل حساسیت به برخی مواد شوینده مو و شامپوها و یا رنگ مو، سبب قرمزی و خارش پوست سر و پوسته ریزی می شود.

ـ درماتیت سبورئیک، پسوریازیس و غیره.

علل ایجاد شوره :

شوره سر شاید از معدود بیماری هایی باشد که مستقیماً می تواند سر و وضع یک نفر را تغییر دهد.

اگر شما جزء آدم هایی هستید که دائماً سرشان شوره می زند،به راحتی می شود حدس زد که احتمالاً یک آرزوی بزرگ هم دارید،

که روی دلتان سنگینی می کند، این که یک روز به سراغ گنجه لباس هایتان بروید.از ته چمدان، لباس های تیره ای را که مدت ها بی استفاده مانده بیاورید،

و یک چند وقتی فقط با لباس تیره در همه جا ظاهر شوید! این بیماری هر چند واگیردار نیست ولی واقعاً فرد مبتلا را به گرفتاری و زحمت می اندازد.

در ایجاد شوره سر علت های مختلفی می توانند دخالت کنند از جمله :

ـ اختلال در سیستم هورمونی :

شوره سر معمولاً در سنین بلوغ شروع می شود و از آنجایی که آقایان بیشتر از این مشکل گلایه دارند ،

برخی دانشمندان حدس می زنند که ممکن است هورمون های مردانه در ایجاد شوره نقش داشته باشند.

ـ تغذیه نامناسب و ناهماهنگ :

رعایت رژیم غذایی:در صورتی که شوره سر در اثر بد غذایی باشد رژیم غذایی مناسب برای آن توصیه می شود.

پرهیز از خوردن چربی های حیوانی، پرهیز از زیاده روی در مصرف شیرینی ها، شکلات، آجیل، غذاهای سرخ شده و پر ادویه ،

و غذاهایی که روی آنها فرایندهایی انجام گرفته مثل انواع کنسروها و قهوه غلیظ،سلامت را به موها باز می گرداند.

خوردن سبزی ها میوه ها و مواد پروتئین دار به مقدار فراوان برای درمان شوره سر توصیه می شود.

غذاهایی که ویتامین های A، E، C، B و پروتئین به حد کافی دارند، از شوره سر جلوگیری می کنند.

ـ مصرف دخانیات :

ـ استرس به ویژه استرس مداوم و شدید چون باعث کاهش فعالیت و مقاومت سیستم ایمنی در برابر قارچ های ایجاد کننده شوره می شود.

ـ استفاده ناکافی از شامپو برای کامل کردن شست شوی سر و نیز باقی ماندن مواد شوینده روی پوست سر.

ـ تولید چربی فراوان توسط بدن

ـ نقص سیستم ایمنی

ـ وراثت

دلیل اصلی ایجاد شوره قارچی :

دلیل اصلی ایجاد شوره قارچی به نام مالاسزیا است که به پیتیروسپوروم هم مشهور است. این قارچ، فلور طبیعی پوست سر است،

ولی گاهی اوقات رشد آن از کنترل خارج می شود و سبب تحریک پوست سر و افزایش سرعت جایگزینی سلول های پوست می شود. 

در حالت عادی، سلول های پوست سر هم مثل بسیاری دیگر از قسمت های بدن می میرند و با سلول های جدید جایگزین می شوند. 

سلول های جدید در لایه های عمقی تر پوست ساخته می شوند و به تدریج به سطح پوست می آیند و جایگزین سلول های مرده می شوند.

این روند طبیعی در حدود یک ماه طول میکشد و چون به کند انجام می شود متوجه آن نمی شوید.ولی وقتی مالاسزیا دست بکار می شود،

این مدت به 11 روز کاهش می یابد و در نتیجه شما همواره تعداد زیادی سلول مرده روی پوست سرتان دارید.این سلول ها با کمک چربی پوست سر،

در کنار هم جمع می شود و سبب ایجاد پوسته های سفید قابل مشاهده می شوند.

انواع شوره سر :

شوره خشک :

این دسته از شوره ها قابل دیدن و به شکل لایه هایی از پوست سر می باشند. سفید، مسطح و به آسانی جداشونده هستند.

بیشتر کسانی که به این نوع شوره دچار می شوند موهای خشکی دارند.این نوع شوره در بیشتر موارد سبب خارش آزار دهنده ای می شود که خاراندن،

روند افزایش و تکثیرشان را سریع تر کرده،سبب ملتهب شدن پوست سر و تلاش بیشتر پوست برای نوسازی و در نتیجه افزایش شوره می شود.

شوره چرب :

این نوع شوره دارای ذرات کوچک تر، گردتر و کمی زرد رنگ هستند. به صورت ذرات چرب به پوست سر چسبیده و جداکردن آنها سخت تر،

و باعث زخم شدن می شود.احساس خارش زیادی را سبب می شوند و اغلب نشانی از ریزش مو می باشند.

لذا با توجه به این نکته از خارش سر در شوره چرب باید اکیداً پرهیز شود.مالاسزیا از چربی روی پوست سر تغذیه میکند،

بنابراین وجود چربی فراوان روی پوست سر، فرد را بیشتر در خطر ابتلا به شوره قرار می دهد.

نکات و توصیه ها :

ـ  یاد بگیرید که چگونه با استرس برخورد کنید.

ـ  اگر پوست سر شما چرب است، استفاده روزانه از شامپو می تواند

چربی های اضافه را پاک و از شما در مقابل شوره محافظت کند.

ـ  در این میان، آب کشیدن کامل پس از شستشو با شامپو بسیار مهم است.

زیرا باقیمانده شامپو روی پوست سر نیز می تواند سبب شکل گیری شوره شود.

ـ  پس از حمام کردن، حتماً موهای سر خود را شانه کنید.

برای این کار برجستگی های شانه ابتدا باید روی پوست قرار گیرد

و سپس به بیرون حرکت کند. به این شکل مقداری از چربی موجود

روی سر به سطح موها منتقل خواهد شد.

 ـ  حالت دهنده های مو را کنار بگذارید. اسپری های مو، ژل های حالت دهنده،

موس و واکس مو همگی می توانند سبب چرب شدن پوست سر و موی شما شوند.

ـ  کمی هم از آفتاب لذت ببرید، نور خورشید برای کسانی که دچار شوره هستند مفید است.

درماتیت سبورئیک :

درماتیت سبورئیک یک بماری پوستی مزمن و شایع است. درم به معنی پوست و پسوند itis به معنی التهاب است.

شوره سر که مشکل خیلی از افراد است، در واقع شکل خفیف و غیرالتهابی درماتیت سبوئیک است.

درماتیت سبورئیک (SD) یک بیماری مزمن و التهابی پوست است و فلس یا پوسته هایی روی پوست ایجاد می کند ،

که در نواحی سر و بدن که غدد چربی ساز فعالیت دارد رایج است.اگرچه علت SD هنوز شناخته نشده اما قارچ مالاسزیا ،

و بعضی از هورمون هاباعث پیشرفت آن شوند این بیماری پوستی به صورت به ثورات قرمز پوسته دار همراه با خارش، 

در نواحی مختلف بدن بروز می کند.پوست سر، کناره بینی، ابروها، پلک ها، پشت گوش ها و میانه قفسه سینه شایع ترین نقاط درگیر هستند.

 سایر نواحی نظیر ناف، چین های زیربغل، پستان ها، کشاله ران و نشیمنگاه هم ممکن است مبتلا شوند.

علل درماتیت سبورئیک :

ـ قارچ مالاسزیا

ـ عوامل محیطی و ژنتیکی

ـ استرس

ـ نقش سبوره در این بیماری مورد بحث است.

ـ خستگی شدید

ـ آفتاب

این بیماری می تواند خود به خود بهبود یابد یا تشدید شود.

چه کسانی به درماتیت سبورئیک مبتلا می شوند؟

این بیماری در 2 گروه سنی بسیار شایع است :

شیرخوارگی و بزرگسالان

شیرخوارگی:

در شیرخوارگی این بیماری معمولاً نیازی به درمان ندارد زیرا تا سن 12 ـ 8 ماهگی خود به خود خوب می شود.

این حالت ممکن است به واسطه برطرف شدن تدریجی هورمون هایی باشد که قبل از تولد، از مادر به طفل منتقل شده اند.

بزرگسالی:

درماتیت سبورئیک بزرگسالان در زمان بلوغ بروز می کند ولی اغلب تظاهر آن تا دهه سوم به تعویق می افتد.در این بیماری بطور معمول اریتم منتشر،

و پوسته ریزی قسمت مودار سر وجود دارد.معمولاً و نه همیشه پوسته در ابرو،شیار نازولابیال و شیارهای پشت گوش وجود دارد. سبیل و ریش نیز ،

در بیشتر موارد گرفتار می گردد.در تنه ضایعات بصورت پلاک است که پوسته چرب دارد و این ضایعات، گلبرگی نامیده می شود.

گرفتاری کشاله ران بخصوص در نواحی مودار و گاهاً در سایر نواحی نیز دیده می شود.افراد مبتلا به درماتیت سبورئیک صورت ممکن است به جای خارش ،

از سوزش شکایت کنند.در مبتلایان به ایدز و بیماری پارکینسون این عارضه از شدت بیشتری برخوردار است وخصوصاً در مبتلایان به ایدز ،

مقاومت به درمان وجود دارد. نکته قابل ملاحظه آن که در چنین بیمارانی محل گرفتاری و شکل ضایعه غیرمعمول خواهد بود.

هنگامی که اگزمای سبورئیک در سنین بالاتر بروز می نماید، معمولاً مشی عود کننده دارد و ممکن است برای سال ها طول بکشد و یا حتی در سیر خود به پسوریازیس مبدل شود.

آیا شوره سر درماتیت سبورئیک و سبوره یکی هستند ؟ 

شوره سر به صورت پوسته ریزی سر بدون قرمزی بروز می کند. در واقع شوره سر نوع خفیف درماتیت سبورئیک است.

سبوره، چربی زیاد پوست سر و صورت است بدون قرمزی وپوسته ریزی.بیمارانی که سبوره دارند،

احتمال پیشرفت به درماتیت سبورئیک را دارند درماتیت سبورئیک هم قرمزی و هم پوسته ریزی دارد

عوامل دیگری که باعث پوسته شدن سر می شوند عبارتند از:

پسوریازیس:

پسوریازیس بطور معمول پلاک های التهابی پوست را افزایش می دهد. تشخیص یا مشاهده پلاک پسوریازیس در جاهای دیگر بدن یا بیماری ناخن، آسان تر است.

اقدامات درمانی که برای شوره و درماتیت شوره ای استفاده می شود خط اول درمانی برای پسوریازیس پوست سر می باشند.

درماتیت خارشی:

این نوع بیماری دارای علائمی مانند: نازکی پوست سر، خشکی، سوزش یا خارش می باشد که اکثراً به دلیل تجزیه سورفکتانت های قوی،

در شامپو و یا مواد شیمیایی قوی که برای آرایش مو استفاده می شوند به وجود می آید.

قارچ کچلی:

این بیماری به ویژه به دلیل عفونت تریکوفایتون شباهت زیاد به شوره سر و درماتیت شوره ای دارد.

مشاهده میکروسکوپی پوست سر، کندن مو، به علاوه کشت نمونه وقتی باید صورت بگیرد که قارچ کچلی یکی از احتمال های ممکن باشد.

علائم پیشنهادی اعم از:

شوره قبل از بلوغ

شکستن و کنده شدن مو و یا از دست دادن مو در مناطق آسیب دیده.

درمان امروزی شوره سر :

به طور کلی در موارد خفیف شوره سر، تنها با استفاده روزانه از شامپوهای ملایم می توانید چربی پوست سرتان را کاهش دهید،

و با این کار سبب کاهش میزان شوره ها شوید ولی اگر شامپوهای معمولی موثر نبودند آن وقت می توانید به سراغ شامپوهای ضد شوره بروید.

 البته توجه داشته باشید که همه شامپوهای ضد شوره شبیه هم نیستند و ممکن است شما مجبور شوید انواع مختلف آن ها را امتحان کنید ،

تا بهترین شامپو برای موی سرتان را پیدا کنید. شامپوهای ضد شوره بر مبنای ترکیب شان طبقه بندی می شوند.